Cloud Computing als business enabler

Iedere leverancier van ict-diensten en ict-middelen gebruikt tegenwoordig wel het begrip 'cloud computing' als een business enabler in zijn aanbiedingen. Maar elke aanbieder heeft ook een eigen variatie hierop waardoor er net als in de meteorologie dus vele soorten ‘wolken’ zijn met ook elk hun eigen karakteristieken. Het vraagt dus een ict-meteoroloog om door al deze wolken heen de lucht nog te kunnen zien.

Zoals Ramnath K. Chellappa al in 1997 stelde is Cloud Computing: 'Een computerparadigma waarbij de grenzen eerder worden vastgesteld door het economische aspect dan de technische limieten.' Het is dus vooral een delivery model dat verder gaat dan de binaire keuze tussen ‘zelf doen’ of ‘uitbesteden’.

Maar dat vraagt een andere kijk op de Infrastructuur dan we nu gewend zijn. Of de vlucht naar uitbesteding werkelijk uit economische redenen genomen wordt is twijfelachtig. Dit omdat de mogelijkheid om kosten en baten van een service(keten) te wegen simpelweg vaak ontbreken. Op zijn best wordt er een afweging gemaakt op grond van omslag maar meestal is het uit organisatorische redenen.


Schaapjes- of regenwolk
De primaire technologische elementen, en al veel gebruikt binnen organisaties, van cloud computing zijn Internet en virtualisatie. Maar het is een illusie om te denken dat deze tot lagere kosten of minder irritaties leiden. Want uiteindelijk zijn het de processen die voor controle en inzicht moeten zorgen.
Zo leert de praktijk dat bij ontbreken van ‘charge back' het aantal systemen in de infrastructuur toe blijft nemen. Want virtualisatie zorgt met de ‘galvanische' ontkoppeling ervoor dat er niet telkens hardware aangeschaft hoeft te worden. Wie zijn processen dus niet op orde heeft, en daarmee een bepaalde mate van volwassenheid volgens het Gartner model, zal met cloud computing op termijn geen voordeel vinden. Want dit delivery model heeft tenslotte de potentie om systemen zelfs van het datacenter te ontkoppelen.
Het is dan ook niet ondenkbaar dat er ‘schaapjeswolken' onstaan als op tactische niveau besloten wordt om functionaliteit uit de Cloud te gaan halen. Maar vaak blijven dit niet lang losse entiteiten en moeten ze links of rechtsom weer opgenomen worden in de infrastructuur. En niet zelden regent het dan op operationeel niveau waarmee uiteindelijk de cirkel van Business-IT Alignment weer rond is.

Kleren van de keizer
Of het gras werkelijk groener is bij de buurman zal op termijn natuurlijk moeten blijken. Maar een veel gehoorde klacht bij uitbesteding is dat de wil om te innoveren bij de aanbieder vaak ontbreekt. En dat doet afbreuk aan de definitie die voor cloud computing geldt. Want het gaat hierbij vooral om de economische efficiëntie waarop ict-middelen ingezet worden.
Veel externe cloud computing aanbieding zijn dus gewoon uitbesteding in een nieuw jasje. Maar omdat jasje mee te laten groeien moet de dienstverlener een zekere mate van verspilling in de infrastructuur hebben. Want ‘overcommiteren' van resources leidt tot trage responsetijden en irritaties. En omdat ideële aanbieders op één hand zijn te tellen zijn zal deze overcapaciteit gewoon in rekening gebracht worden.

Tot slot
Cloud computing is misschien nu, net als Internet een aantal jaren geleden, nog teveel een hype maar heeft als delivery model zeker toegevoegde waarde. Maar het is, net als virtualisatie een middel en geen doel. Om de waarde voor de eigen organisatie te kunnen bepalen is inzichtelijkheid in de infrastructuur nodig. Daarbij gaat het niet om wat er staat of waar maar vooral om de relaties hiertussen en met de business processen.
Als dat nog ontbreekt blijft het weerbericht: ‘Cloudy with a chance of meatballs'.